Icw : مقدار جریان اتصال کوتاهی که یک وسیله میتواند به مدت 1 ثانیه و بدون هیچگونه آسیبی تحمل کند.
Rated current : مقدار جریانی است که اگر از وسیله مورد نظر عبور کند این وسیله میتواند بدون اختلال به کار خودش ادامه دهد. توجه شود که این جریان از جریان نامی وسیله مورد نظر بیشتر است.
Coordination Type 1 : در شرایط اتصال کوتاه هیچگونه خطری متوجه شخص یا تجهیزات نصب شده نمیباشد ولی تحت این شرایط به تجهیزات آسیب میرسد که نیازمند تعمیر یا تغییر این قطعات هستیم.
Coordination Type 2 : در شرایط اتصال کوتاه هیچگونه خطری متوجه شخص یا تجهیزات نصب شده نمیباشد. همچنین در این تیپ بدلیل اینکه رنج تجهیزات را یک رنج بالاتر از رنج مورد نیاز میگیرند، اتصال کوتاه به قطعه آسیب نمیرساند.
رله Buchholz : هنگامی که روغن ترانس مربوط به مشتری کاهش بیابد این رله عمل میکند.
رله TCS : اگر مسیر قطع و وصل دژنکتور دچار مشکل شود این رله عمل کرده و آلارمی را روی تابلو نشان میدهد.
رله LookOut : هنگامی که یک فالت رخ بدهد این رله تغییر وضعیت داده و کلید را قطع میکند. توجه شود که رله در این حالت قفل میشود تا زمانی که از طریق کلید تعبیه شده روی درب آنرا به حالت اول بازگردانیم.
تجهیزات داخل دژنکتور:
1- بوبین وصل : بصورت لحظهای برق دار میشود و به منظور وصل کردن کلید استفاده میشود.
2- بوبین قطع : بصورت لحظهای برق دار میشود و به منظور قطع کردن کلید استفاده میشود.
3- بوبین Under : هنگامی که برق مدار فرمان قطع شود بمنظور محافظت بیشتر این رله وارد عمل شده و کلید را قطع میکند
4- کنتاکتور: بمنظور محافظت موتور و شنت وصل استفاده میشود.
5- موتور : بمنظور شارژ فنر مورد استفاده قرار میگیرد
انواع تابلوهای LV:
1- تابلوهای کشویی
2- تابلوهای ایستاده
3- تابلوهای معمولی
به هر تابلو یک سلول گفته میشود و هر به هر کشو یک فیدر گفته میشود. دو نوع باس بار برای هر تابلو وجود دارد.
1- باس بار افقی: در بالاترین قسمت تابلو وجود دارد و برق اصلی هر سلول را تامین میکند.
2- باس بار عمودی : برای انتقال برق اصلی سلول به فیدرهای مختلف استفاده میشود. (برق مورد نیاز کشوها را تامین میکند)
بعضی از فیدرها دارای حالت تست هستند. این حالت برای تست مدار فرمان در زمانی که مدار قدرت برق ندارد استفاده میشود.
همچنین تابلوهای قدرت دارای ipهای مختلفی هستند. این ipها میزان حفاظت فیزیکی و مکانیکی را نشان میدهد. در حقیقت هرچقدر عدد مربوط به ip بیشتر باشد، تابلو در مقابل نفوذ گرد و خاک و آب مقاومتر میباشد. از انواع معمول آن میتوان به ip 41 ، ip 42 و ip 54 اشاره کرد. نوع ip 54 حتی در مقابل نفوذ آب نیز مقاوم است از این رو برای مواقعی که تابلو را در محیطهای بیرون از ساختمان قرار میدهیم از این تابلوها استفاده میشود.
هنگامی که جریان باس بار از (3500؟)4000 آمپر بیشتر شود به منظور کاهش جریان عبوری از از شمش ها از دو باس بار موازی با هم استفاده میکنیم.
انواع دسترسی تابلوها:
1- دسترسی از جلو : معمولاً دارای عرض زیاد و عمق کم میباشند.
2- دسترسی از پشت: معمولاً دارای عرض کم و عمق زیاد میباشند.
آشنایی با برخی مفاهیم به مورد استفاده در تابلوهای برق:
کوربالانس : قطعهای است که نشتی کلید را میسنجد.
Space : یک کشوی خالی است که بعضی از سلولها وجود دارد تا در صورت نیاز مشتری در آینده یک فیدر به آن اضافه کند.
تابلوها معمولاً دارای پهنای 40،60، 80 و 100 سانتی متری هستند در حالی که عمق این تابلوها معمولاً 60، 80، 100 و 120 سانتیمتر میباشد.
RTD BOX: درجه حرارت موتور اگر از حد مشخصی بیشتر شود این قطعه عمل کرده و باعث تریپ میشود.
هیتر : گرمکنی است که در داخل تابلو و به منظور از بین بردن رطوبت داخل تابلو استفاده میشود. و برای جایی که شمش استفاده میشود مورد استفاده قرار میگیرد تا مانع از زنگ زدگی مس شود.
تابلوهای MV :
تابلوهای فشار متوسط میباشند و معمولاً برای رنج ولتاژ 3.3 ، 6.6، 7.2، 11، 20 و 33 کیلوولت استفاده میشوند.
انواع مختلف تابلوهای MV:
1- 8BK20: قدرت قطع کلید در این نوع تابلوها نسبت به Simo Prime بیشتر میباشد.
2- SIMO PRIME
3- 8BK80 : معمولاً برای ولتاژهای 33 کیلو ولت مورد استفاده قرار میگیرند. دسترسی این تابلو از پشت میباشد.
4- GIS : نوع خاصی از تابلوها هستند که مستقیماً از آلمان وارد میشود و تنها پیادهسازی مدار فرمان آن در الکتروکویر انجام میشود.
معمولاً بدلیل بالا بودن سطح ولتاژ در تابلوهای MV سطح جریان مورد استفاده در تابلوهای MV کم میباشد که معمول ترین آنها رنج 50، 100، 200، 300 و 800 میباشد. توجه شود که بیشترین رنج جریان مورد استفاده 1200 آمپر میباشد.
اجزاء یک تابلو MV :
1- بخش فرمان : طراحیهای LV مربوط به مدار فرمان در این بخش انجام میشود
2- بخش قدرت : کلید، کنتاکتور و یا دژنکتور در این بخش از تابلو قرار میگیرد.
3- بخش باس بار : باس بار اصلی در این بخش قرار میگیرد.
4- بخش محفظه کابل
Bus Riser: سلولی است که برای انتقال شمش از بالای تابلو به پایین تابلو مورد استفاده قرار میگیرد. و برای زمانی که از کوپلینگ استفاده میکنیم بکار میرود. همانطور که در شکل مشاهده میشود معمولاً ترانس ولتاژ را نیز در این تابلوها قرار میدهند. که به ترکیب این دو Riser\Metering میگویند.
انواع اسکلت:
1- هوایی
2- کشویی
3- خاص : معمولاً برای روشنایی و فن در سالنهای بزرگ استفاده میشود
4- خازنی : دارای دسترسی از جلو و پشت میباشند.
5- دیواری : مشابه سلولهای خاص اما در ابعاد کوچکتر مورد استفاده قرار میگیرد.
تابلوها به طور معمول دارای عرض بین 40 تا 100 سانتیمتر، عمق 40 تا 120 سانتیمتر(در موارد خاص دارای عمق 20 سانتیمتر هم میباشند) و ارتفاع 200، 220 و 260(در مواقعی که از دو باس بار موازی استفاده میشود) سانتی متری میباشد.
اگر جریان عبوری در هر دستگاه از 200 آمپر بیشتر شود از شمش خور استفاده میشود. در موارد خاص با درخواست مشتری برای دستگاههای با جریان کمتر نیز از شمش خور استفاده میشود.
انواع کلیدها:
1- استارتر
2- کمپکت
3- هوایی
استارتر : این نوع کلیدها دارای کد 3RV… (مثلاً 3RV2311)میباشند و معمولاً در مواقعی که به جریانهای کم نیاز داریم استفاده میشوند. عدد سوم به کار رفته در این کلیدها معرف سایز کلید میباشد به این صورت که اگر این عدد 1 باشد کلید دارای سایز S00، اگر 2 باشد کلید دارای سایز S0، اگر 3 باشد کلید دارای سایز S2 و اگر 4 باشد کلید دارای سایز S3 میباشد. توجه شود که سایزهای S00 و S0 برای جریانهای تا 10 آمپر، سایز S2 برای جریان تا 50 آمپر و سایز S3 برای جریان تا 100 آمپر مورد استفاده قرار میگیرد.
کمپکت : دارای انواع 3VL1(از 16 آمپر تا 160 آمپر بدون قابلیت تنظیم؟) ، 3VL2(از 16 آمپر تا 160 آمپر با قابلیت تنظیم؟)، 3VL3 (از 200 آمپر تا 250 آمپر)، 3VL4 (از 315 آمپر تا 400 آمپر) و 3VL5 (از 500 آمپر تا 630 آمپر میباشد).
کلیدهای هوایی: از این نوع کلیدها معمولاً برای جریانهای بالا استفاده میشود و بدلیل بزرگ بودن این نوع کلیدها معمولاً بصورت فیکس بکار میروند. انواع مختلف کلید هوایی:
1- 3WL 11… : رنج جریان آن بین 630 آمپر تا 1250 آمپر میباشد.
2- 3WL 12… : رنج جریان آن بین 2000 آمپر تا 3200 آمپر میباشد.
3- 3WL 13… : رنج جریان آن بین 4000 آمپر تا 5000 آمپر میباشد.
4- 3WL 16… برای جریانهای 6300 آمپر استفاده میشود.
کنتاکتور: دارای کد 3RT…(مثلاً 3RT 1024-1A 00) میباشند که همانند قبل عدد سوم نشان دهنده سایز آنها میباشد. انواع سایز کنتاکتورها بصورت S00(عدد سوم یک است)، S0(عدد سوم دو است)، S2(عدد سوم سه است) S3(عدد سوم چهار است) و .. تا S6 میباشد.
توجه شود که اگر در یک کشو تجهیزات مختلف از نظر سایز یکسان باشند، این تجهیزات بصورت متصل به هم نصب می شوند در غیر اینصورت بصورت مجزاء نصب میشوند.
در کشوهای با اندازه 2M میتوان از استارتر، کنتاکتور و بیمتال با سایزهای S0 و S00 استفاده کرد و در کشوهای با اندازه 3M میتوان تجهیزات تا سایز S3 را قرار داد همچنین در کشوهای با اندازه 4M میتوان کلیدهای کمپکت تا 3VL2 را قرار داد. البته در موارد خاص کلید 3VL3 را نیز در این کشوها قرار میدهند.؟ در فیدر 6M و 8M از کلیدهای تا اندازه 3VL4 و برای فیدرهای 10M ، 12M و 14M از کلیدهای تا 3VL5 میتوان استفاده کرد.
اینترلاک : تجهیزاتی است که روی کلیدهای استارتر و کمپکت نصب میشود و قطع و وصل کلید را به بیرون از کشو و از حالت رفت و برگشت به حالت دورانی تبدیل میکند. در این تجهیزات ضامنی قرار گرفته است که در مواقعی که کلید روشن است و برق وصل است نمیتوان کشو را بیرون آورد.
مختصری در مورد شمشها:
بدلیل اثر پوستی(حرکت اکثریت الکترونها در سطح هادی) سطح شمش را آبکاری نقره میکنند چون نقره دارای هدایت بیشتری نسبت به مس میباشد همچنین این عمل باعث جلوگیری از آسیب دیدن شمش بر اثر رطوبت و گازهای مضر میباشد. قلع اندود کردن مس نیز بدلیل محافظت آن در در مقابل شرایط محیطی است و نقشی در کاهش اثر پوستی ندارد چون ضریب هدایت آن از مس کمتر است.
در جریان ثابت شمش رنگ شده به سطح مقطع کمتری نسبت به شمش رنگ نشده نیاز دارد و این بدلیل این است که تبادل حرارتی توسط رنگ بهتر انجام میشود و شمش دیرتر داغ میشود.
در بعضی از تابلوها که محدودیت فضا دارند از شمشهایی با سطح مقطع دایرهای استفاده میشود. زیرا در این نوع شمش احتمال بروز شکست الکتریکی بین دو فاز یا فاز با بدنه را کاهش میدهد.
Soft Starter : نوعی راه اندازی نرم است به این صورت که با تغییر فرکانس ولتاژ را افزایش میدهد. از این روش میتوان به جای راه اندازی به روش ستاره مثلث استفاده کرد. در این حالت هنگامی که جریان راهاندازی بطور قابل توجهی افت کرد بتدریج ولتاژ را در مدت 10 تا 15 ثانیه به ولتاژ نامی میرساند.
کور بالانس :
وسیلهای است برای اندازه گیری جریان نشتی ،کابل ها از آن عبور کرده و زمانی که جریان نشتی ایجاد میشود جریان یکی از کابلها از دو کابل دیگر بیشتر شده باعث ایجاد جریان در کوربالانس می شود
Voltage Indicator : برای نشان دادن وصل بودن ولتاژ روی باس بار و سرکابل استفاده میشود.
میکروسوییچ : دارای تعدادی کنتاکت است که همزمان با قطع و وصل شدن کلید تغییر وضعیت میدهد.
برای قطع و وصل جریانهای تا 400 آمپر از کنتاکتور و برای قطع و وصل جریانهای 800 آمپر به بالا از دژنکتور استفاده میشود.
وال بوشینگ : عایقی است که شمش از آن رد میشود.
سلولهایی که جریان عبوری از دژنکتور در آنها از 2500 آمپر بیشتر شود جهت خنک کنندگی کلید و باسبار فن در آن نصب میشود.
دریچه انفجار : در تابلوهای MV اگر اتصال کوتاه رخ دهد بدلیل بالا بودن ولتاژ جریان بسیار بالایی ایجاد میشود که موجب انفجار در تابلو میشود. برای تخلیه گاز و حرارت ایجاد شده توسط این انفجار درون تابلوهای MV دریچه انفجار تعبیه شده است.
انواع تابلوهای MV:
1- SIMOPRIME
2- 8BK20
3- 8BK80
4- GIS
1 – تابلو 8BK20 :
رنج ولتاژ این تابلوها بصورت زیر میباشد: 7.2 کیلو ولت، 12 کیلو ولت، 15 کیلو ولت، 17.5 کیلو ولت و 24 کیلو ولت. عرض تابلوهای 8BK20 تا ولتاژ زیر 15 کیلو ولت 80 سانتی متر و برای ولتاژهای 17.5 کیلو ولت و 24 کیلو ولت 100 سانتی متر میباشد.
2- تابلو 8BK80 :
رنج ولتاژ این تابلوها 36 کیلو ولت و 15 کیلو ولت میباشد. قدرت قطع اتصال کوتاه در تابلو 36 کیلو ولت 44 کیلوآمپر، جریان باسبار 4000 آمپر و جریان فیدرها 3150 آمپر میباشد.
3- SimoPrime :
این تابلوها دارای رنج ولتاژ 7.2 کیلوولت، 12 کیلو ولت، 15 کیلو ولت و 17.5 کیلو ولت میباشند.
عرض تابلوهای سیموپرایم:
برای جریانهای کمتر از 1250 آمپر(400A ،800A و 1250A) و با قدرت قطع تا 31.5 کیلوآمپر، عرض تابلوها 60 سانتی متر میباشد. برای جریانهای 2500 آمپر، 3150 آمپر و 3600 آمپر و با قدرت قطع تا 31.5 کیلو آمپر عرض تابلو 80 سانتی متر میباشد. و برای کلیه جریانها با قدرت قطع 40 کیلوآمپر عرض تابلوها 80 سانتی متر میباشد.
4 – تابلو GIS:
به منظور افزایش قدرت عایقی بین دو فاز و فاز و بدنه از عایق SF6 در این مدل استفاده میشود. این افزایش قدرت عایقی موجب میشود که بتوانیم فاصله بین شمشها را کاهش دهیم. بنابراین سلول مورد نظر کوچکتر می شود.
نکته : جریان قطع یک تابلو نشان دهنده جریانی است که اگر بر اثر اتصال کوتاه این جریان از تابلو عبور کند مجموعه تابلو میتواند این جریان زیاد را به مدت 1 ثانیه تحمل کند.
کلیدهای استفاده شده در قسمت MV :
1- 3AE5 و 3AE1(Sion Vacuum Circuit Breaker)
2- کلید خلاء زیمنس 3AH
1 - 3AE5 و 3AE1 : ولتاژ مورد استفاده در این کلیدها به ترتیب 7.2 کیلوولت، 12 کیلو ولت، 17.5 کیلوولت و 24 کیلوولت میباشد. کلیدهای 7.2 کیلو ولت دارای قدرت قطع از 16 کیلوآمپر تا 40 کیلو آمپر میباشند. کلیدهای 12 کیلوولت دارای قدرت قطع از 25 کیلوآمپر تا 40 کیلوآمپر میباشند و کلیدهای 17.5 کیلوولت دارای قدرت قطع از 12.5 کیلوآمپر تا 40 کیلوآمپر میباشند و کلیدهای 24 کیلوولت دارای قدرت قطع از 12.5 کیلوآمپر تا 25 کیلوآمپر میباشد.
2-کلید خلاء زیمنس 3AH5 : ولتاژ این کلیدها به ترتیب 12 کیلوولت، 17.5 کیلوولت، 24 کیلوولت و 36 کیلوولت میباشد. قدرت قطع کلیدهای 12 کیلوولت از 13.1 کیلوآمپر تا 31.5 کیلوآمپر میباشد. . قدرت قطع کلیدهای 17.5 کیلوولت از 25 کیلوآمپر تا 31.5 کیلوآمپر میباشد. . قدرت قطع کلیدهای 24 کیلوولت از 16 کیلوآمپر تا 25 کیلوآمپر میباشد و . قدرت قطع کلیدهای 36 کیلوولت از 16 کیلوآمپر تا 25 کیلوآمپر میباشد.